Κίνα: Πρωτόγνωρη μείωση πληθυσμού

18 Ιανουαρίου 2023

Ιστορική μείωση του πληθυσμού της κατέγραψε η Κίνα, φαινόμενο πρωτοφανές τα τελευταία εξήντα χρόνια. Η πληθυσμιακή υποχώρηση στη χώρα αναμένεται μάλιστα να έχει μόνιμο χαρακτήρα και θα διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι το τέλος του αιώνα, πλήττοντας την οικονομία και το συνταξιοδοτικό σύστημα.

Η Ινδία πρόκειται να ξεπεράσει την Κίνα σε πληθυσμό εντός του έτους, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ. Ο κινεζικός πληθυσμός είχε διπλασιαστεί μεταξύ 1960 και 2020, ξεπερνώντας το 1,4 δισεκατομμύριο. Το 2022, όμως, ο αριθμός των γεννήσεων ήταν μόλις 9,56 εκατομμύρια παιδιά στην ηπειρωτική Κίνα, ενώ η κρατική στατιστική υπηρεσία κατέγραψε 10,41 εκατομμύρια θανάτους την ίδια περίοδο, με τον κινεζικό πληθυσμό να μειώνεται έτσι κατά 850.000.

Πρόκειται για την πρώτη φορά μετά το 1961 που ο πληθυσμός της Κίνας μειώνεται. Το 1959 ο λιμός που προκλήθηκε από την επιπόλαια βιομηχανική πολιτική του «Μεγάλου άλματος προς τα εμπρός» οδήγησε δεκάδες εκατομμύρια Κινέζους στον θάνατο. Η παρούσα πληθυσμιακή συρρίκνωση σημειώνεται παρά τη χαλάρωση της πολιτικής περιορισμού της γεννητικότητας. Μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 2010 οι Κινέζοι δεν είχαν δικαίωμα να αποκτήσουν πάνω από ένα παιδί. Μετά το 2021, όμως, οι οικογένειες μπορούν να αποκτήσουν τρία παιδιά. Η υποχώρηση των γεννήσεων αποδίδεται στη μετεωρική αύξηση του κόστους ζωής, που περιλαμβάνει και τις εκπαιδευτικές δαπάνες. Την ίδια ώρα, η είσοδος ολοένα και περισσότερων γυναικών στα πανεπιστήμια και την αγορά εργασίας κάνει πολλές Κινέζες να απαρνούνται τους παραδοσιακούς κοινωνικούς ρόλους.

«Οι ολιγομελείς οικογένειες έγιναν συνήθεια για τους Κινέζους, χάρη στην πολιτική του ενός παιδιού, που διατηρήθηκε σε ισχύ για δεκαετίες», λέει η ερευνήτρια των κινεζικών δημογραφικών τάσεων στο Πανεπιστήμιο της Βικτόρια της Αυστραλίας, Σιουζάν Πενγκ.

Το 2019 ο ΟΗΕ εκτιμούσε ότι η Κίνα δεν θα έφθανε στο πληθυσμιακό της απόγειο πριν από το 2031-32. Εκτοτε, όμως, το ποσοστό των γεννήσεων κατέρρευσε στο 1,15 παιδί ανά γυναίκα το 2021, που υστερεί σημαντικά από το 2,1 παιδιά ανά γυναίκα, αναγκαίο ποσοστό για την ανανέωση του πληθυσμού. «Η γήρανση του πληθυσμού και η αυξημένη θνησιμότητα εξαιτίας αυτού θα επιβαρύνουν επικίνδυνα την κινεζική οικονομία μέχρι το 2100. Η μείωση του ενεργού πληθυσμού είναι συνώνυμη με το αυξημένο κόστος εργασίας και αυτό θα επηρεάσει αρνητικά την κινεζική ανταγωνιστικότητα στην παγκόσμια αγορά», λέει η ερευνήτρια. Σύμφωνα με το πρότυπο που δημιούργησε η ομάδα του πανεπιστημίου, χωρίς ριζική μεταρρύθμιση του κινεζικού συνταξιοδοτικού συστήματος, το κόστος των συντάξεων αναμένεται να φθάσει στο 20% του ΑΕΠ το 2100, έναντι 4% το 2020.

Οι τοπικές αρχές σε πολλές κινεζικές επαρχίες έχουν ήδη εντοπίσει το πρόβλημα, υιοθετώντας κίνητρα τεκνοποίησης με αποδέκτες νέα ζευγάρια. Ο μητροπολιτικός δήμος της μεγαλούπολης της Σενζέν στη νότια Κίνα προσφέρει εδώ και λίγες ημέρες χρηματική αμοιβή για κάθε νεογέννητο, επιδοτώντας τους νέους γονείς για τρία χρόνια μετά τη γέννηση του παιδιού.

Κάθε ζευγάρι νέων γονιών θα λαμβάνει 410 ευρώ για το πρώτο τους παιδί και 1.370 ευρώ για το τρίτο τους παιδί. Συνολικά, οι τρίτεκνες οικογένειες θα εξασφαλίζουν 5.150 ευρώ σε μπόνους και επιδοτήσεις. Η επαρχία Σαντόνγκ της ανατολικής Κίνας προσφέρει 158 ημέρες άδειας λοχείας (60 ημέρες παραπάνω από ό,τι προβλέπει η εργατική νομοθεσία) από το πρώτο κιόλας παιδί του ζεύγους.

Η μεγαλούπολη της Τσανκσά στην κεντρική Κίνα, η οποία έχει επιβάλει αυστηρή νομοθεσία για να εμποδίσει την κερδοσκοπία στην αγορά στέγης, επιτρέπει στις οικογένειες με δύο ή τρία παιδιά να αγοράσουν δεύτερο διαμέρισμα. «Η κυβέρνηση πρέπει να δηλώσει ξεκάθαρα την άρση του περιορισμού στον αριθμό παιδιών, επαναφέροντας κουλτούρα γεννητικότητας», λέει ο καθηγητής δημογραφικών μελετών Χε Ουαφού. «Η εκπόνηση συνολικού σχεδίου είναι επιτακτική. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει επιδότηση δαπανών μαιευτηρίου, ανατροφής του παιδιού και εκπαίδευσης, μειώνοντας το υπέρογκο κόστος ανατροφής παιδιών στην Κίνα», λέει η Σιουζιάν Πενγκ.

Ο πληθυσμός της Κίνας κινδυνεύει τώρα με ετήσια μείωση της τάξης του 1,1%, σύμφωνα με μελέτη της Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών της Σαγκάη. Το 2100 η χώρα μπορεί να έχει 587 εκατομμύρια κατοίκους, το ήμισυ του σημερινού της πληθυσμού, σύμφωνα με τις πιο απαισιόδοξες προβλέψεις.

Πρώτη η Γαλλία στην Ευρώπη

ΠΑΡΙΣΙ. Πρωταγωνίστριες της γεννητικότητας αναδείχθηκαν οι Γαλλίδες στην Ευρώπη, με ποσοστό γεννήσεων 1,83 παιδιών ανά γυναίκα, ξεπερνώντας τις Ρουμάνες (1,80). Η γαλλική επιτυχία οφείλεται κυρίως στις γενναιόδωρες κοινωνικές παροχές για νέους γονείς, δαπάνες κόστους 4% του ΑΕΠ της χώρας. Το φαινόμενο ικανοποιητικών ποσοστών γεννητικότητας καταγράφεται και σε άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης που επιδοτούν τις νέες μητέρες, όπως η Σουηδία και η Δανία. Αντίστοιχα, οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με λιγοστά προγράμματα ενίσχυσης νέων γονέων (Ισπανία, Ιταλία) εμφανίζουν μειωμένα ποσοστά γεννητικότητας, σύμφωνα με την εφημερίδα Le Monde. Οι σκανδιναβικές χώρες επενδύουν γύρω στο 3,5% του ΑΕΠ τους στην οικογενειακή πολιτική, με το ποσοστό αυτό να μην ξεπερνά το 1,5% στις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Αλλο σημαντικό στοιχείο πίσω από τη γαλλική επιτυχία είναι η επέκταση του ολοήμερου νηπιαγωγείου για παιδιά από τριών ετών και άνω.

.kathimerini.gr

Author: Radionorth2

Share This Post On
468 ad
Share This